PKL (Parola Kompletigita Lingvo) kompletigas la liplegadon kaj malaperigas konfuziĝon pro la similaspektaj prononciataj literoj kaj vortoj. Ĝi ebligas al surduloj "vidi" sonojn".
La koncepto de PKL ekzistas por multaj lingvoj:
Cued Speech por Usono aŭ
LPC (Langue française Parlé Complété) por Francio.
PKL ebligas surdulojn kaj malbonaŭdantojn plene uzi Esperanton vidalvide kun aliaj surduloj aŭ aŭdantoj.
PKL plensensas kun la lingvo Esperanto, ĉar unu grafemo (skriba unuo) reprezentas unu fonemon (sona unuo).
La projekto estis proponita de fraŭlino Fatima el pariza esperanta grupo. Fatima estis surdulino.
Ŝi iĝis surdulino pro peza malsano kaj havis grandajn malfacilaĵojn lerni novajn fremdajn lingvojn.
La liplegado ne multe helpis, ĉar ĝis ebligas kompreni nur 30%-40% (Nicholls & Ling 1982, Alegria & Perier 1990) de la parolado, kiu tute ne sufiĉas por efika komunikado.
Sekvas la tabelo de mankodoj por montri grupojn de konsonantoj:
Grupoj de konsonantoj | Mankodoj |
---|---|
K, V, Z |
|
Ĵ, P, H, D |
|
G, C |
|
B, N, Ĝ |
|
R, S |
|
L, Ĥ, Ŭ, Ŝ |
|
J |
|
F, T, M, Ĉ |
|
Ĉ |
Por montri ĉu solan vokalon ĉu silabon (konsonanto + vokalo), metu la mankodon sur la taŭga parto de la vizaĝo.
SAme por literumi aŭ signi izolitajn konsonantojn, uzu la mankodon kiu reprezentas la taŭgan groupon de konsonantoj kaj
la lokon sur la vizaĝo:
B = Bo
C = Co
Ĉ = Ĉo
ktp ...
Nur liplegado |
PKL |
|
---|---|---|
P, B, M |
|
|
Ŝ, Ĝ, Ĉ, Ĵ |
|
|
F, V |
|
|
T, D, N |
|
|
S, Z |
|
|
K, G, R |
|
|
H, Ĥ |
|
|